Bölgemizde, halk İstanbul ağızıyla değil yerel bir ağızla
konuşur. Bu özelliği ile de Türkiye’nin diğer birçok bölgesinden ayrılır. Bu yazımızda
bununla ilgili örneklere yer vereceğiz. Birçok yerde karşınızdakini susturmak
için ne dersiniz konuşma, sus değil mi Bafra’da Süsetme denir. Ayrıca; Keşik: Sıra, Silek: Banyo havlusu, Ürüzgar: Rüzgar, Aşurtma:
Kazan, Yal: Sulu hayvan yiyeceği, Enük: Kedi köpek yavrusu, Pali: Avcı köpeği, Galaba:
Kalaba, Gısmıruk ve Mıtırıp: Cimri, Tirentez: Temiz, Partal: Palavra, Urba: Elbise,
Badal: Merdiven, Bekitmek: Sağlamlaştırmak,
Bizo: Buzağı, fIşgın: Filiz, Büngüldemek: Kaynamak, Cücük: Civciv, Çörtük: Yabani
armut, Bıldır: Geçen yıl, Gücük: Şubat, Evmek: Acele etmek, Ferik: 3-4 Aylik
tavuk, Gavilleşmek: İddialaşmak, Pin: Kümes,
Gidişmek: Kaşınmak, Göynümek: Olgunlaşmak (özellikle döngel ve armut için), Evsün:
Ateş karıştırmak için kullanılan ağzı geniş demir, İlistir: Süzgeç, kevgir, Kesek:
Parça, Kertmek: Yontmak, Külük: balyoz, Küskü: uzun sopa, Mahna: Bahane, Tokaç:
Çamaşır dövmek için kullanılan tahta, Yumak: Yıkamak, Buymak: Üşümek, Yazu: Düzlük
alan, Ösö( biraz uzatilarak söylenir): Yanmış odun, İzana gitmek: Söylenenlerin
tersini yapmak, Gübür: küçük çalı çırpı parçacıkları, çöp, Çimmek: Banyo yapmak,
Balcan: Patlıcan, Bakrak: Bakraç, Cıbır: Zayıf, yoksul, Dekmük: Tekme, Zavrak: Boyu
uzun kişi, Göden: Kurbağa, Çökelez: Sincap, Lahana: Kelem, Caymak: Vazgeçmek, Caydak:
Sade, Seyirtmek: Koşmak, Saku: Ceket, Çıkışmamak: Yetmemek, Sakurga: Kene, Sasuk:
Tatsiz, tuzsuz
konuşur. Bu özelliği ile de Türkiye’nin diğer birçok bölgesinden ayrılır. Bu yazımızda
bununla ilgili örneklere yer vereceğiz. Birçok yerde karşınızdakini susturmak
için ne dersiniz konuşma, sus değil mi Bafra’da Süsetme denir. Ayrıca; Keşik: Sıra, Silek: Banyo havlusu, Ürüzgar: Rüzgar, Aşurtma:
Kazan, Yal: Sulu hayvan yiyeceği, Enük: Kedi köpek yavrusu, Pali: Avcı köpeği, Galaba:
Kalaba, Gısmıruk ve Mıtırıp: Cimri, Tirentez: Temiz, Partal: Palavra, Urba: Elbise,
Badal: Merdiven, Bekitmek: Sağlamlaştırmak,
Bizo: Buzağı, fIşgın: Filiz, Büngüldemek: Kaynamak, Cücük: Civciv, Çörtük: Yabani
armut, Bıldır: Geçen yıl, Gücük: Şubat, Evmek: Acele etmek, Ferik: 3-4 Aylik
tavuk, Gavilleşmek: İddialaşmak, Pin: Kümes,
Gidişmek: Kaşınmak, Göynümek: Olgunlaşmak (özellikle döngel ve armut için), Evsün:
Ateş karıştırmak için kullanılan ağzı geniş demir, İlistir: Süzgeç, kevgir, Kesek:
Parça, Kertmek: Yontmak, Külük: balyoz, Küskü: uzun sopa, Mahna: Bahane, Tokaç:
Çamaşır dövmek için kullanılan tahta, Yumak: Yıkamak, Buymak: Üşümek, Yazu: Düzlük
alan, Ösö( biraz uzatilarak söylenir): Yanmış odun, İzana gitmek: Söylenenlerin
tersini yapmak, Gübür: küçük çalı çırpı parçacıkları, çöp, Çimmek: Banyo yapmak,
Balcan: Patlıcan, Bakrak: Bakraç, Cıbır: Zayıf, yoksul, Dekmük: Tekme, Zavrak: Boyu
uzun kişi, Göden: Kurbağa, Çökelez: Sincap, Lahana: Kelem, Caymak: Vazgeçmek, Caydak:
Sade, Seyirtmek: Koşmak, Saku: Ceket, Çıkışmamak: Yetmemek, Sakurga: Kene, Sasuk:
Tatsiz, tuzsuz
Bu ağız
farklılığının anlaşılmaz bir tarafı yoktur. Yöresel ihtiyaçlar bu tür ağızların
doğmasını sağlamıştır, zeten anlaşmak için gerekli olan ağzın değil dilin
kalitesidir. Asıl olan bir kelimenin nasıl söylendiğinden çok neyi kasdettiğidir.
Dedenin meseleden bahsettiği bir ortamda torun sorun söylerse ortaya çıkan
kaleografi değil kakafonidir. İşte bu yüzden bölgemizdeki halkın kullandığı ve
herkesin anladığı bir lisandır.
farklılığının anlaşılmaz bir tarafı yoktur. Yöresel ihtiyaçlar bu tür ağızların
doğmasını sağlamıştır, zeten anlaşmak için gerekli olan ağzın değil dilin
kalitesidir. Asıl olan bir kelimenin nasıl söylendiğinden çok neyi kasdettiğidir.
Dedenin meseleden bahsettiği bir ortamda torun sorun söylerse ortaya çıkan
kaleografi değil kakafonidir. İşte bu yüzden bölgemizdeki halkın kullandığı ve
herkesin anladığı bir lisandır.