Açısal Hız: Dairesel hareket yapan dünya üzerindeki bir noktanın birim
zamanda oluşturduğu dönüş açısıdır. Dünya, 24 saatte 360 derecelik dönüş
yapar.
zamanda oluşturduğu dönüş açısıdır. Dünya, 24 saatte 360 derecelik dönüş
yapar.
Adaptasyon: Canlıların bulunduğu çevreye uyum sağlaması olayıdır. Andezit: Mor ve pembemsi renkli bir dış püskürük taş. Ankara taşı da
denir.
denir.
Anomali:
Sapma.
Sapma.
Aerosol: Atmosferde asılı duran partiküller.
Antisiklon: Yüksek
basınç.
basınç.
Antropojen bozkır: Ormanların tahrip edilmesiyle oluşan bozkırdır.
Anemometre:
Rüzgarın hızını ölçen
alet.
Rüzgarın hızını ölçen
alet.
Anökümen: Yerleşilemeyen
yer.
yer.
Aphel: Günöte. Dünya’nın güneşe uzak olması durumu. (4 Temmuz)
Akifer:
Yeraltı suyunu taşıyan geçirimli katman.
Yeraltı suyunu taşıyan geçirimli katman.
Altokümülüs: Orta
bulutlar.
bulutlar.
Alg:Tek hücreli
organizma.
organizma.
Atlantik Okyanusu: Atlas
Okyanusu.
Okyanusu.
Artezyen: İki geçirimsiz
tabaka arasında bulunan sulara
denir.
tabaka arasında bulunan sulara
denir.
Art
bölge:
Hinterland.
bölge:
Hinterland.
Aysberg: Buz
Dağı.
Dağı.
Badlans: Kırgıbayır. (Akarsu
aşınım
şekli)
aşınım
şekli)
Bankiz: Buz
Kütlesi.
Kütlesi.
Boyun: İki tepe arasında
kalan alçak kısımlara verilen isim.
Botanik:
Bitki bilimi.
kalan alçak kısımlara verilen isim.
Botanik:
Bitki bilimi.
Cephe: İki farklı hava
kütlesinin karşılaştığı alana
denir.
kütlesinin karşılaştığı alana
denir.
Corriolis kuvveti: Dünya’nın kendi
çevresindeki dönüşünden dolayı rüzgârların sapmasını sağlayan kuvvet
çevresindeki dönüşünden dolayı rüzgârların sapmasını sağlayan kuvvet
Çanak:
Kapalı çukur.
Kapalı çukur.
Çernezyom: Kara
toprak.
toprak.
Çökme Dolini: Yeraltında bulunan
mağaraların tavanlarının çökmesiyle oluşan karstik
şekil.
mağaraların tavanlarının çökmesiyle oluşan karstik
şekil.
Demoğrafi: Nüfusu inceleyen
bilim
dalı.
bilim
dalı.
Debi: Akarsu
akımı.
akımı.
Dam: Köydeki bazı ailelerin geçici bir süre oturdukları
yerleşme
biçimi.
yerleşme
biçimi.
Dulda: Bakı durumunda olan
yamacın karşısındaki
yamaç.
yamacın karşısındaki
yamaç.
Düden: Kalkerli arazide
erime ile oluşan kapalı çukurlara denir.
erime ile oluşan kapalı çukurlara denir.
Ekuidistans: Eş yükselti eğrisi
aralığı.
aralığı.
Ekinokslar: 23 eylül ve 21 mart
tarihleri.
tarihleri.
Ekliptik: Dünya’nın
yörüngesinden geçtiği varsayılan düzleme(yörünge düzlemi)
denir.
yörüngesinden geçtiği varsayılan düzleme(yörünge düzlemi)
denir.
Ekstansif tarım: İlkel tarım.
Geleneksel yöntemlerle yapılan
tarımdır.
Geleneksel yöntemlerle yapılan
tarımdır.
Ekoloji: Çevre
bilimi.
bilimi.
Entansif tarım: Modern
tarım.
tarım.
Episantr: Deprem dalgalarının
yeryüzündeki orta
yeri.
yeryüzündeki orta
yeri.
Epirojenez: Karaların toptan
alçalması ya da yükselmesi olayıdır. (Kıta
Oluşumu)
alçalması ya da yükselmesi olayıdır. (Kıta
Oluşumu)
Eş Aralık: İzohips aralığı.
Faal Nüfus: Çalışan
nüfus.
nüfus.
Fauna: Bir ekosistemdeki
hayvan türlerinin tümü.
hayvan türlerinin tümü.
Frontal yağış: Cephe
yağışı.
yağışı.
Flora: Bir ekosistemdeki
bitki türlerinin tümü.
bitki türlerinin tümü.
Gayzer: Volkanik bölgelerde
yeraltındaki sıcak suyun yeryüzüne çıkmasıyla oluşan
kaynak.
yeraltındaki sıcak suyun yeryüzüne çıkmasıyla oluşan
kaynak.
Garig: Makilerin tahrip
edilmesiyle ortaya çıkan
bitkiler. Gre:Kumtaşı.
edilmesiyle ortaya çıkan
bitkiler. Gre:Kumtaşı.
Grup vakti: Güneşin batış anına
denir.
denir.
Greenwich: Başlangıç meridyeni
(0°)
(0°)
Hava kütlesi: Sıcaklık ve nem
bakımından benzerlik gösteren hava
parçası.
bakımından benzerlik gösteren hava
parçası.
Habitat: Tüm canlı
topluluklarının yaşadığı doğal
ortam.
topluluklarının yaşadığı doğal
ortam.
Hiposantr: Depremin iç
merkezi.
merkezi.
Hipsografik eğri: Yeryüzünün yükseklik
ve derinlik basamaklarını gösteren eğridir.
ve derinlik basamaklarını gösteren eğridir.
Horizon:
Toprak katmanlarına verilen
isim.
Toprak katmanlarına verilen
isim.
İç Deniz: Kara içlerine
sokulmuş denizlere denir.
(Kızıldeniz).
sokulmuş denizlere denir.
(Kızıldeniz).
İstihdam: Bir kişinin bir işte
çalıştırılması.
çalıştırılması.
İnversiyon: Sıcaklık
terselmesi.
terselmesi.
İzobar: Eş basınç
eğrisi.
eğrisi.
İzobat: Eş derinlik
eğrisi.
eğrisi.
İzohips: Eş yükselti
eğrisi.
eğrisi.
İzoterm: Eş sıcaklık
eğrisi.
eğrisi.
İzoyet: Eş yağış
eğrisi.
eğrisi.
Jeoloji: Yer
Bilimi.
Bilimi.
Jeodezi: Dünya’nın şeklini,
boyutlarını inceleyen bilim.
boyutlarını inceleyen bilim.
Jeopolitik: Bir devlette
uygulanan politikayla o yerin coğrafyası arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim
dalıdır.
uygulanan politikayla o yerin coğrafyası arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim
dalıdır.
Jeosenklinal: Akarsuların,
rüzgarların, buzulların aşındırıp, taşıdıkları malzemeleri okyanus tabanlarında
biriktirmesiyle oluşan tortullanmaya
denir.
rüzgarların, buzulların aşındırıp, taşıdıkları malzemeleri okyanus tabanlarında
biriktirmesiyle oluşan tortullanmaya
denir.
Jeomorfoloji: Yeryüzü şekilleri
bilimi.
bilimi.
Jips: Alçı
taşı.
taşı.
Kartoğrafya: Harita Bilimi.
Kenar Deniz: Okyanus kıyılarında
görülen denizlere denir. (Japon
Denizi)
görülen denizlere denir. (Japon
Denizi)
Klimatoloji: İklim
bilimi.
bilimi.
Kıta Sahanlığı: (Şelf). Deniz
kıyısından 200 m derinliğe kadar olan
bölge.
kıyısından 200 m derinliğe kadar olan
bölge.
Kıta Platformu: Derin deniz
platformundan sonra dağlar ile kıyı ovaları arasındaki geniş
bölümdür.
platformundan sonra dağlar ile kıyı ovaları arasındaki geniş
bölümdür.
Kom: Hayvancılıkla uğraşan aileler veya kişiler
tarafından oluşturulan geçici
yerleşmelerdir.
tarafından oluşturulan geçici
yerleşmelerdir.
Konveksiyonel:
Yükselim
Yükselim
Krivetz: Romanya’nın iç
kesimlerinden Karadeniz’e doğru esen soğuk rüzgârlardır.
kesimlerinden Karadeniz’e doğru esen soğuk rüzgârlardır.
Kuvaterner: Dördüncü
zaman.
zaman.
Kutup altı iklimi: Tundra
iklimi.
iklimi.
Kümülonimbüs: Yağışlara neden olan
bulut.
bulut.
Lav: Volkan patlamasıyla yeryüzüne ulaşan eriyik malzemelere
denir.
denir.
Lejant: Harita
anahtarı.
anahtarı.
Litoloji: Taş
Bilimi.
Bilimi.
Litosfer: Taş
küre.
küre.
Lokasyon: Yeryüzünde bir alan,
yer.
yer.
Makroklima: Büyük
iklimler.
iklimler.
Mesozoik: İkinci
zaman.
zaman.
Mesken: Konut,
ev.
ev.
Metropoliten şehir: Nüfusu bir milyondan fazla olan şehir. Mikroklima: Küçük iklim
alanı.
alanı.
Narenciye:
Turunçgiller.
Turunçgiller.
Neolitik çağ: Cilalı taş
çağı.
çağı.
Nispi nem: Bağıl
nem.
nem.
Nüve: Yerleşme çekirdeği. Yerleşme birimlerinin en
küçüğü.
küçüğü.
Oba: Göçebe hayvancılık yapan toplulukların çadır kurdukları geçici
yerleşmeler.
yerleşmeler.
Obsidyen: Volkan
camı.
camı.
Ormanaltı Florası: Orman örtüsü altında gelişen bitki topluluğuna denir. Orojenez: Dağ
oluşumu.
oluşumu.
Oroğrafik yağış: Yamaç yağışı.
Ökümen: Yerleşilebilen
yer.
yer.
Örtü Buzulu: Çok geniş alanlara yayılan buzul türüdür. Pasifik Okyanusu: Büyük
Okyanus.
Okyanus.
Paleozoik: Birinci
zaman.
zaman.
Paleolitik çağ: Yontma taş
çağı.
çağı.
Peneplen:
Yontukdüz.
Yontukdüz.
Pedoloji: Toprak
Bilimi.
Bilimi.
Perihel: Günberi. Dünya’nın güneşe yakın olması durumu. (3 Ocak)
Polder: Dolgu yapılarak kazanılmış bölge,
alan.
alan.
Projeksiyon: Dünya’nın küresel şeklinden dolayı meydana gelen bozulmaları en
aza indirmek için oluşturulan yöntemlere denir. Proterozoik: İlkel
zaman.
aza indirmek için oluşturulan yöntemlere denir. Proterozoik: İlkel
zaman.
Rasat: Meteorolojik
gözlem.
gözlem.
Rüzgâr Frekansı: Rüzgarın esme
sıklığı.
sıklığı.
Seki: Taraça. Eski vadi tabanlarının yüksekte kalmasıyla oluşan
basamaklara
denir.
basamaklara
denir.
Sirk buzulu: Dağların tepesindeki küçük çanaklarda oluşmuş buz
türüdür.
türüdür.
Siklon: Alçak
basınç.
basınç.
Sirüs: Yüksek
bulut.
bulut.
Solistler: 21 Haziran ve 21 Aralık
tarihleri.
tarihleri.
Siyenit: İç püskürük bir
taş.
taş.
Step:
Bozkır.
Bozkır.
Stratüs: Alçak
bulut.
bulut.
Subökümen: Kısmen yerleşilebilen
yer
yer
Şelf: Kıta
sahanlığı.
sahanlığı.
Tan: Güneşin doğuş anına
denir.
denir.
Tersiyer: Üçüncü
zaman.
zaman.
Terra Rossa: Kırmızı renkli Akdeniz
toprağı.
toprağı.
Topoğrafya haritası: Yeryüzünün yatay düzlem üzerinde gösterilmesiyle elde edilen
haritalardır.
haritalardır.
Tropikal siklon: Büyük çaplı ve çok şiddetli saatte 118 km’den fazla hızla esen
tropik rüzgâr.
tropik rüzgâr.
Ultraviyole: Zararlı güneş
ışınları.
ışınları.
Vertisol: Dönen
toprak.
toprak.
Viyadük: Köprü
yol.
yol.
Yarma vadi: Boğaz vadi. Akarsuyun derinlemesine aşındırması sonucu oluşan
boğaz şekilli vadi
tipidir.
boğaz şekilli vadi
tipidir.
Yalıyar: Falez.
Yörünge: Dünya’nın Güneş çevresinde dönerken izlediği
yoldur.
yoldur.
Zoocoğrafya:
Hayvanların yeryüzüne dağılışını inceleyen bilim dalı.
Hayvanların yeryüzüne dağılışını inceleyen bilim dalı.